Czym jest zaburzenie obsesyjno- kompulsywne u dzieci i młodzieży?
Zaburzenie obsesyjno-kompulsywne jest zaburzeniem psychicznym, na które cierpi w ciągu życia około 2 % osób zarówno mężczyzn jak i kobiet. Dzieci i młodzież także mogą chorować na zaburzenie obsesyjno-kompulsywne. Osoby z tym zaburzeniem często równocześnie chorują na zaburzenia depresyjne, zaburzenia lękowe, ADHD. Ponad 50 % osób z zaburzeniem obsesyjno kompulsywnym przejawia skłonności samobójcze.
Po czym poznać, że dziecko ma zaburzenie obsesyjno-kompulsywne?
Zaburzenie obsesyjno-kompulsywne jest zaburzeniem przewlekłym. Dzieci i młodzież chorujące na to zaburzenie wiedzą, że kompulsje (czynności przymusowe) i obsesje (natrętne myśli) są irracjonalne jednak z powodu lęku przed niewykonaniem czynności przymusowej muszą wykonać dany rytuał. Obsesje to irracjonalne myśli, które pojawiają się w świadomości automatycznie, dziecko odczuwa z tego powodu cierpienie i chęć wyeliminowania tych myśli. Tematyka natrętnych myśli to najczęściej: religia, przemoc, chęć utrzymywania czystości, dążenie do symetrycznego ustawiania przedmiotów, aspekty zdrowotne, sprawdzanie wszystkiego (np. czy drzwi są dobrze zamknięte). Kompulsjami nazywamy czynności, które dziecko musi wykonywać aby zapobiec jakiemuś potencjalnemu wydarzeniu. Przyczyny zaburzenia obsesyjno-kompulsywnego są niejednolite są to między innymi: czynniki genetyczne, choroby układu nerwowego, negatywne doświadczenia z dzieciństwa, infekcje, nieprawidłowa budowa mózgu.
Co zrobić jeśli dziecko ma zaburzenie obsesyjno-kompulsywne?
Jeśli twoje dziecko przejawia opisane powyżej objawy nie zwlekaj i zgłoś się na diagnozę psychologiczną dziecka do psychologa dzieci i młodzieży. Szybka diagnoza zaburzenia obsesyjno-kompulsywnego pozwala na dopasowanie odpowiedniej formy interwencji, szybką interwencję psychologiczną oraz zminimalizowanie wtórnych kosztów, które może ponosić dziecko cierpiące na zaburzenie obsesyjno-kompulsywne np.: zaburzenia lękowe, zaburzenia depresyjne, uszkodzenie ciała np. wyrywanie sobie włosów-trichotillomania, uszkodzenie przedmiotów, problemy z nauką, zaburzenia odżywania, kłopoty z samooceną. Czynnikiem ryzyka wystąpienia powikłań zaburzeń lękowych jest niska odporność psychiczna dziecka i zaburzenia lękowe u rodziców. Postaraj się o pisemną opinię z zaleceniami dla szkoły od psychologa dziecięcego.
Jak leczy się zaburzenia obsesyjno-kompulsywne u dzieci i młodzieży?
Do podstawowych form leczenia zaburzeń snu terapia behawioralna, trening eeg-biofeedback i farmakoterapia. Farmakoterapię stosuje się przy silnych objawach zaburzenia obsesyjno-kompulsywnego - ma ona na celu szybkie opanowanie przez dziecko objawów, nie leczy ona objawów a symptomy najczęściej powracają po odstawieniu leków i potrzebna jest interwencja psychologiczna. Terapia psychologiczna ma na celu zaopatrzyć dziecko w umiejętność wypracowywania odpowiednich nawyków i powstrzymywania czynności kompulsywnych (stosuje się ekspozycję na sytuację lękową i ćwiczy powstrzymywanie od nieefektywnej reakcji, natomiast trening eeg-biofeedback bazuje na monitorowaniu i modyfikowaniu urządzeniem aktywności fal mózgowych odpowiedzialnych za kontrolę emocjonalno-mięśniową.
Czego nie robić jeśli dziecko ma zaburzenie obsesyjno-kompulsywne?
Nie należy zwlekać z diagnozą zaburzenia obsesyjno-kompulsywnego ponieważ im dłużej dziecko będzie ponosić konsekwencje trudności związane z tym zaburzeniem tym większe ryzyko negatywnych konsekwencji np. niepowodzenia edukacyjne i międzyrówieśnicze.
