Czym są zaburzenia snu?
Zaburzenia snu są grupą zaburzeń psychicznych występującą zarówno u dzieci, młodzieaży jak i u dorosłych, mogą dotyczyć zarówno jakości snu jak i długości snu. Przyczyny zaburzeń lękowych to najczęściej połączenie czynników psychicznych (np. wysoka ogólna lękliwość), środowiskowych (np. znaczna lękliwość u rodziców, konflikty pomiędzy rodzicami, znaczny hałas w otoczeniu miejsca zamieszkania dziecka) i biologicznych (np. znaczna deformacja ciała, jedzenie kolacji zbyt późno).
Po czym poznać, że dziecko ma zaburzenia snu?
Zarówno dzieci jak i młodzież potrzebują odpowiedniej ilości snu oraz jego jakości aby prawidłowo funkcjonować w ciągu dnia. Repertuar objawów opisywanego zaburzenia jest różnorodny. Bezsenność polega na zbyt krótkiej ilości snu lub jego jakości. Dziecko cierpiące na bezsenność śpi zbyt krótko, wybudza się często w trakcie snu czego skutkiem jest nieprawidłowe funkcjonowanie w ciągu dnia, dziecko jest rozdrażnione, ma kłopoty z koncentracją uwagi i uczeniem się. Nadmierna senność to odczuwanie znacznej potrzeby snu pomimo przespania odpowiedniego dla wieku czasu w ciągu nocy. Zaburzenia rytmu snu i czuwania-dziecko z tym typem zaburzeń snu nie ma zsynchronizowanego rytmu snu z wymaganiami środowiska, co powoduje zaburzenie funkcjonowania (np. dziecko zasypia w szkole na lekcji). Koszmary senne to zaburzenie polegające na pojawianiu się w trakcie snu przerażające marzenia senne wywołujące u osoby strach, przerażenie i inne negatywne emocje. Koszmary senne mogą powodować poczucie zagrożenia i zmęczenia w ciągu dnia a także problemy z koncentracją.
Co zrobić jeśli dziecko ma zaburzenia snu?
Jeśli twoje dziecko przejawia opisane powyżej objawy nie zwlekaj i zgłoś się na diagnozę psychologiczną dziecka do psychologa dzieci i młodzieży. Szybka diagnoza zaburzeń snu pozwala na dopasowanie odpowiedniej formy interwencji, szybką interwencję psychologiczną oraz zminimalizowanie wtórnych kosztów, które może ponosić dziecko cierpiące na zaburzenia snu np.: dzieci z zaburzeniami snu często mają problemy z koncentracją uwagi, nastrojem i ogólnym samopoczuciem co może wpływać na ich osiągnięcia szkolne. Dziecko, które zasypia na lekcji może być wyśmiewane przez rówieśników. Czynnikiem ryzyka wystąpienia powikłań zaburzeń lękowych jest niska odporność psychiczna dziecka i zaburzenia lękowe u rodziców. Postaraj się o pisemną opinię z zaleceniami dla szkoły od psychologa dziecięcego.
Jak leczy się zaburzenia snu u dzieci i młodzieży?
Do podstawowych form leczenia zaburzeń snu terapia behawioralna, terapia psychodynamiczna, trening eeg-biofeedback i farmakoterapia. Farmakoterapię stosuje się przy silnych objawach zaburzeń snu - ma ona na celu szybkie opanowanie przez dziecko objawów, nie leczy ona objawów a symptomy najczęściej powracają po odstawieniu leków i potrzebna jest interwencja psychologiczna. Terapia psychologiczna ma na celu zaopatrzyć dziecko w umiejętność wypracowywania odpowiednich nawyków natomiast trening eeg-biofeedback bazuje na monitorowaniu i modyfikowaniu urządzeniem aktywności fal mózgowych odpowiedzialnych za kontrolę emocjonalno-mięśniową.
Czego nie robić jeśli dziecko ma zaburzenia snu?
Nie należy zwlekać z diagnozą zaburzeń snu ponieważ im dłużej dziecko będzie ponosić konsekwencje trudności związanych ze snem tym większe ryzyko negatywnych konsekwencji np. niepowodzenia edukacyjne, częste kłótnie z innymi osobami (niewyspane dziecko często jest bardziej rozdrażnione).